Podpisany w październiku 2020 protokół o zmianie konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oznacza szereg zmian dla podatników mających związki z Polską i Niderlandami – m.in. w zakresie stałego zakładu, zysków z nieruchomości, czy też funduszy emerytalnych. Dodano również klauzulę antyabuzywną.
Konwencja w nowym brzmieniu obowiązuje dla zdarzeń podatkowych występujących od 1 stycznia 2023 roku. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany.
W przypadku zainteresowania kwestiami związanymi z bilateralnymi konwencjami podatkowymi zapraszamy do kontaktu.
Klauzula transparentności
Dochody uzyskiwane za pośrednictwem jednostki (częściowo) transparentnej w myśl przepisów podatkowych któregokolwiek z państw są uznawane za dochody rezydenta – jednak tylko w takim stopniu, w jakim można przypisać mu te dochody.
Uznane fundusze emerytalne
Konwencja w nowym brzmieniu zyskała własną definicję uznanego funduszu emerytalnego. Dla celów polsko-niderlandzkiej umowy jest to odrębny podmiot lub struktura istniejąca na gruncie przepisów podatkowych jednego z państw. Taki podmiot lub struktura musi funkcjonować (niemal) wyłącznie w celu zarządzania i wypłaty świadczeń emerytalnych lub w celu dokonywania powiązanych inwestycji.
Porozumienie w sprawie rezydencji osoby prawnej
Dla celów konwencji, osoba prawna będąca rezydentem obu państw w znaczeniu „podstawowych” zapisów artykułu 4, powinna zostać uznana za rezydenta tego państwa, w którym sprawowany jest faktyczny zarząd, lub w którym ta osoba prawna została zarejestrowana. Dopuszczalne są także inne kryteria mające znaczenie w danym przypadku.
Jeżeli Polska i Niderlandy nie osiągną porozumienia co do rezydencji na bazie powyższych wytycznych, takiej osobie nie będą przysługiwały zwolnienia ani odliczenia ujęte w umowie.
Stały zakład
Zgodnie z najnowszymi zaleceniami OECD, zaostrzono definicję zagranicznego stałego zakładu. W praktyce stały zakład może wykształcić się również przy działalności takiej jak składowanie, utrzymywanie i nadzór, przechowywanie towarów w celu dostawy – o ile wspomniana działalność będzie miała więcej niż pomocniczy lub przygotowawczy charakter. To ostatnie kryterium jest uznaniowe i może prowadzić do rozbieżności w interpretacji, a w konsekwencji do sporów z niderlandzkim Urzędem Skarbowym (Belastingdienst).
Szczególnym przypadkiem stałego zakładu jest tzw. zagraniczny agent zależny. Zgodnie z nowym brzmieniem umowy, nawet jeśli agent formalnie nie podpisuje umów, ale w praktyce jego działalność znacząco przyczynia się do ich zawarcia, to i tak wykształci się stały zakład. Podobnie jak wyżej, jest to kryterium uznaniowe.
Dochody traktowane jak dywidendy
Dochody z (częściowej) likwidacji spółki, a także dochody z nabycia udziałów lub akcji własnych spółki są traktowane jak dywidendy.
Klauzula nieruchomościowa
Zyski z udziałów, akcji itp. w zagranicznym podmiocie, który na przestrzeni minionego roku co najmniej 75% swojej wartości miał w nieruchomościach, mogą zostać opodatkowane w państwie nieruchomości. Natomiast takie zyski uznanych funduszy emerytalnych podlegają opodatkowaniu w państwie funduszu.
Emerytury
W myśl nowej wersji konwencji, świadczenia emerytalne (i im podobne) w pierwszej kolejności mogą być opodatkowane w państwie, w którym takie świadczenia powstały. Oznacza to odejście od dotychczasowej podstawowej zasady wyłącznego opodatkowania emerytur w państwie rezydencji ich beneficjenta.
Klauzula celu podstawowego
W nowej wersji konwencji wprowadzono zapis warunkujący przyznawanie wszelkich odliczeń lub zwolnień. Ma on zapobiegać próbom wykorzystywania konwencji do unikania opodatkowania. I tak, jeżeli uzyskanie korzyści podatkowej było jednym z głównych celów danej struktury lub transakcji, a jednocześnie nie pozostawało w zgodzie z celami konwencji, to ulgi nie będą należne.
Również w nowej preambule konwencji ujęto kwestię uchylania się od lub unikania opodatkowania.
Brak zmian w sposobie unikania podwójnego opodatkowania
W zaktualizowanej wersji konwencji utrzymane zostały dotychczasowe metody unikania podwójnego opodatkowania. Dla rezydentów Polski oznacza to, że nadal obowiązuje ich metoda proporcjonalnego odliczenia (z zastosowaniem ograniczonej w ostatnich latach ulgi abolicyjnej).